3o Διεθνές Θερινό Σχολείο με Θέμα «ΕΤΗΣΙΟΙ ΔΑΚΤΥΛΙΟΙ ΤΩΝ ΔΕΝΔΡΩΝ, ΚΛΙΜΑ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΟΙ ΠΟΡΟΙ»
Το 3ο Διεθνές Θερινό Σχολείο με θέμα «Ετήσιοι Δακτύλιοι των Δένδρων, Κλίμα και Φυσικοί Πόροι» διοργανώνεται αυτό τον Ιούλιο για πρώτη φορά στην Ελλάδα υπό την αιγίδα μιας σειράς αναγνωρισμένων ερευνητικών και εκπαιδευτικών ιδρυμάτων της χώρας μας και του εξωτερικού υπό την χορηγία του Δήμου Σικυωνίων (Κιάτου).
Οι συμμετέχοντες θα εκπαιδευτούν εντατικά για 10 ημέρες στις τεχνικές της Δενδροχρονολογίας και των εφαρμογών της στη μελέτη, διαχείριση και προστασία των δασών και των φυσικών πόρων.
Η κυρίως εκπαίδευση θα γίνει από τους Dr. R. Touchan και Dr. D. Meko, δύο διεθνώς καταξιωμένους εκπαιδευτές και ερευνητές του Πανεπιστημίου της Αριζόνα των ΗΠΑ (Laboratory of Tree Ring Research) που θα επισκεφτούν τη χώρα μας για αποκλειστικά αυτό το σκοπό.
Το αντικείμενο της Δενδροχρονολογίας βασίζεται στην εφαρμογή κατάλληλων τεχνικών για την χρονολόγηση τις ετήσιας προσαύξησης των δένδρων (ετήσιοι δακτύλιοι). Οι ιδιότητες που αποκτούν οι ετήσιοι δακτύλιοι αποτελούν αντανάκλαση των ιστορικών αλλαγών του περιβάλλοντος των δένδρων. Αυτές οι ιδιότητες περιλαμβάνουν το πλάτος των ετησίων δακτυλίων, το μέγεθος των κυττάρων τους, την πυκνότητα του ξύλου τους, τη σύστασή τους σε ιχνοστοιχεία, σταθερά ισότοπα και ραδιοϊσότοπα.
Οι ιδιότητες των ετήσιων δακτυλίων καταγράφουν με μόνιμο τρόπο σήματα από τις παραμέτρους του περιβάλλοντος που επιδρούν στις διεργασίες της φυσιολογίας των δένδρων. Τέτοιες παράμετροι είναι οι μεταβολές της βροχόπτωσης και της θερμοκρασίας που μεταβάλουν την υγρασία του εδάφους.
Με αυτές τις παραμέτρους συνδέονται άμεσα οι μεταβολές στη ροή των ποταμών, οι συχνότητες εμφάνισης ξηρασίας, πυρκαγιών, έξαρσης παρασίτων καθώς και άλλων φαινομένων σημαντικών για την διαχείριση και προστασία των δασών και των φυσικών πόρων. Κατά συνέπεια οι χρονοσειρές των ετησίων δακτυλίων μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη μελέτη κατά το παρελθόν της διακύμανση των παραπάνω παραμέτρων.
Η παράμετρος που κάθε φορά αναπαριστάται εξαρτάται από αυτήν που αποτελεί τον περιοριστικό παράγοντα για την ετήσια προσαύξηση στην θέση που βρίσκεται ένα δένδρο. Αυτές οι αναπαραστάσεις στηριζόμενες σε υπεραιωνόβια δένδρα μπορούν να καλύψουν πολλούς αιώνες ενώ αξιοποιώντας και κομμένους κορμούς μπορούν να επεκταθούν και πέραν της χιλιετίας.
Συνεπώς αποτελούν πολύτιμα εργαλεία για την κατανόηση περιβαλλοντικών μεταβολών πέρα από τις καταγραφές των συμβατικών οργάνων μέτρησης.
Για περιοχές όπως για τη Μεσόγειο και την χώρα μας οι προβλέψεις των κλιματικών μοντέλων αναφέρουν σημαντική αύξηση της ξηρασίας εντός του αιώνα μας ως αποτέλεσμα της αύξησης της συγκέντρωσης των «αερίων του θερμοκηπίου» στην ατμόσφαιρα. Ως συνέπεια αναμένονται αυξημένοι κίνδυνοι για την τα δασικά οικοσυστήματα της περιοχής μας και άρα αυξημένη ανάγκη για μελέτη και εκτίμηση των επιπτώσεων που θα έχει γι’ αυτά ενδεχόμενη κλιματική αλλαγή. Η κατανόηση των παραπάνω φαινομένων και η εκπαίδευση Ελλήνων επιστημόνων στην αξιοποίηση τέτοιων σύγχρονων εργαλείων απόκτα ιδιαίτερη σημασία εξ ου και ο λόγος πραγματοποίησης του Θερινού Σχολείου φέτος στην χώρα μας.
Ο υπεύθυνος για τη διοργάνωση,
Dr. Δ. Σαρρής, Δενδροκλιματολόγος
Οι διοργανωτές (με αλφαβητική σειρά)
Πανεπιστήμιο Αθηνών (Τμήμα Βιολογίας) Πανεπιστήμιο Αριζόνα (Laboratory of Tree Ring Research) Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων (Τμήμα Διαχείρισης Περιβάλλοντος και Φυσικών Πόρων), Πανεπιστήμιο Πατρών, (Τμήμα Βιολογίας). Με την υποστήριξη του Δήμου Σικυωνίων (Κιάτου) και του Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Δασών (EFIMED)